- Ponad 900 decyzji z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, 223 mln nałożonych kar. Prawie 300 wydanych istotnych poglądów w sprawach sądowych, blisko 1600 zaopiniowanych projektów prawnych.
- To tylko niektóre przykłady działań UOKiK w 2017 roku.
- Więcej na ten temat można przeczytać w sprawozdaniu z działalności urzędu.
Zobacz więcej materiałów multimedialnych
– W 2017 roku wydaliśmy ponad 900 decyzji. Nałożyliśmy także kary o łącznej wysokości 223 mln zł. Jednak nie o liczby chodzi w naszej pracy. Każda z tych decyzji ma za zadanie pomóc konsumentom bądź uzdrowić sytuację na rynku. Trzeba też pamiętać, że działania UOKiK są znacznie szersze niż wskazuje jego nazwa. Zajmujemy się choćby nadzorem rynku, tak aby polscy konsumenci kupowali bezpieczne produkty i tankowali paliwo dobrej jakości. Monitorujemy również pomoc publiczną – mówi prezes UOKiK, Marek Niechciał.
– W naszej działalności w 2017 r. chciałbym zwrócić uwagę m.in. na uzyskanie przez urząd nowych kompetencji z zakresu przewagi kontraktowej, ochronę konsumentów na rynku finansowym, niedopuszczenie do sprzedaży blisko 700 tys. niebezpiecznych zabawek, a także rozbicie kartelu producentów płyt drewnopochodnych – dodaje prezes UOKiK.
OCHRONA KONKURENCJI
Praktyki ograniczające konkurencję
Prezes UOKiK wszczął 96 postępowań wyjaśniających oraz antymonopolowych w sprawach nadużywania pozycji dominującej przez przedsiębiorców oraz zawierania przez nich niedozwolonych porozumień. Ponadto urząd wystosował 57 wezwań miękkich. Polegają one na żądaniu od przedsiębiorcy zmiany bądź eliminacji nieuczciwych działań.
UOKiK wydał w ubiegłym roku 19 decyzji z zakresu praktyk ograniczających konkurencję, z czego 13 dotyczyło niedozwolonych porozumień, a sześć nadużywania pozycji dominującej. Łączne kary finansowe za praktyki ograniczające konkurencję wyniosły 136,9 mln zł. W trzech przypadkach sankcje obniżono dzięki programowi łagodzenia kar leniency. Polega on na łagodniejszym traktowaniu uczestnika niedozwolonego porozumienia, jeśli dostarczy istotne dowody i współpracuje z urzędem. W 2017 r. przedsiębiorcy złożyli siedem wniosków o objęcie programem.
Zobacz więcej materiałów multimedialnych
– Najważniejszym wydarzeniem w pionie ochrony konkurencji w 2017 r. było dla UOKiK rozbicie kartelu producentów płyt drewnopochodnych używanych do produkcji mebli. Sześć spółek wspólnie ustalało ceny i wymieniało poufne informacje. Kary nałożone przez urząd wyniosły ponad 135 mln zł – mówi Michał Holeksa, wiceprezes UOKiK.
Na uwagę zasługuje również rozpoczęcie pilotażowego programu pozyskiwania informacji od anonimowych sygnalistów, którzy wiedzą o zmowach. Urząd uruchomił specjalny numer telefonu i adres mejlowy, pod którymi można przekazać informacje o praktykach ograniczających konkurencję. Od startu programu, w kwietniu 2017 r. do końca roku, UOKiK otrzymał ponad 1800 sygnałów.
2017 r. to również znaczący wzrost liczby przeszukań prowadzonych przez UOKiK w siedzibach przedsiębiorców. Urząd skorzystał z tej możliwości 9 razy – to prawie tyle samo, ile we wcześniejszych trzech latach (10 razy). Przeszukanie to narzędzie stosowane w sytuacjach, kiedy zachodzi podejrzenie, że dany podmiot posiada dowody na stosowanie praktyki ograniczającej konkurencję. Prowadzone jest wyłącznie po uzyskaniu przez UOKiK zgody sądu i najczęściej w asyście policji.
Kontrola koncentracji
Ochrona konkurencji to także kontrola koncentracji. W 2017 roku urząd wszczął 228 postępowań, w których sprawdzał, czy fuzje i przejęcia nie wpłyną negatywnie na rywalizację przedsiębiorców. UOKiK wydał 206 zgód na transakcje, w tym jedną warunkową – dotyczącą przejęcia przez PGE kontroli nad EDF Polska. Cztery rozstrzygnięcia dotyczyły nałożenia kar pieniężnych – za niezgłoszenie transakcji do UOKiK i nieudzielenie wymaganych przez prawo informacji. Koncentracje najczęściej dotyczyły branży nieruchomości (24), spożywczej (19) oraz funduszy inwestycyjnych (11). Zdecydowana większość postępowań (blisko 97 proc.) zakończyła się w pierwszej fazie, a średni czas ich trwania wyniósł 33 dni. Do drugiej fazy przeszło 11 spraw.
Dodatkowo urząd opiniował 346 spraw pod kątem wpływu koncentracji na polski rynek w związku z postępowaniami przed Komisją Europejską.
Przewaga kontraktowa
12 lipca 2017 r. weszła w życie ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. UOKiK zyskał możliwość interwencji w przypadku nieuczciwych praktyk handlowych wobec słabszych uczestników łańcuchu dostaw żywności, np. rolników. Rok 2017 to pierwsze postępowania wyjaśniające i badania rynku, które zaowocowały decyzjami i raportami w 2018 r.
Pomoc publiczna
Pomoc publiczna jest ingerencją państwa w mechanizmy wolnego rynku, dlatego stosowana jest w ograniczonym zakresie. UOKiK wstępnie ocenia wsparcie indywidualne i programy pomocowe pod kątem zgodności z prawem unijnym oraz monitoruje pomoc publiczną. W 2017 roku do prezesa UOKiK wpłynęło 451 wniosków o wydanie interpretacji i 704 projektów dokumentów rządowych do analizy. Komisji Europejskiej notyfikowano 15 projektów.
OCHRONA KONSUMENTÓW
Ochrona zbiorowych interesów konsumentów i niedozwolone postanowienia umowne
– Jednym z priorytetów UOKiK w 2017 r. była ochrona wrażliwych grup społecznych, m.in. seniorów. Byliśmy również aktywni na rynku finansowym. Ważnym wydarzeniem było także wejście w życie ustawy o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich. Nowe przepisy ułatwiają konsumentowi polubowne rozwiązanie sporu z przedsiębiorcą, który odrzucił jego reklamację – mówi wiceprezes UOKiK, Dorota Karczewska.
Częstą praktyką skierowaną do osób starszych jest podszywanie się przez sprzedawców usług telekomunikacyjnych i energii pod dotychczasowego dostawcę usług. Skutkiem podpisania nowego kontraktu może być konieczność opłacania dwóch abonamentów i zapłata kary umownej w przypadku rezygnacji z jednego z nich. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ukarał spółkę Telekomunikacja Cyfrowa, która stosowała takie praktyki. Sankcja wyniosła prawie 500 tys., zł. Wcześniej, w trakcie postępowania, UOKiK wydał ostrzeżenie konsumenckie. Urząd w 2017 prowadził również postępowanie i ostrzegał konsumentów przed inną firmą, która wprowadzała w błąd seniorów – Naszą SA.
Czytaj więcej na:
https://uokik.gov.pl/aktualnosci.php?news_id=14857