15 marca każdego roku obchodzimy Światowy Dzień Konsumenta. Data ta jest związana z posłaniem wygłoszonym w dniu 15 marca 1962 r. przez Prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki J.F.Kennedy`ego do Kongresu, w którym to przedstawił zbiór praw konsumenta.
Kwestię ochrony interesów konsumenta na rynku unijnym regulują artykuły: 4 ust. 2 lit. f, 12, 114, 169 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz art. 38 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, a także wiele aktów prawnych szczegółowych. Kraje członkowskie Unii Europejskiej dostrzegając wagę problemu wypracowały 10 podstawowych zasad ochrony konsumentów we Wspólnocie Europejskiej. Są to następujące zasady:
2. Konsumenci mają prawo do zwrotu niesprawnych artykułów,
3. Konsumentów chronią wysokie normy bezpieczeństwa żywności i innych towarów konsumpcyjnych,
4. Konsumenci mają prawo wiedzieć, co spożywają,
5. Konsumentom należy zapewnić uczciwe warunki umów,
6. Konsumenci mają prawo do zmiany zdania,
7. Konsumentom należy ułatwiać porównanie cen,
8. Konsumenci nie mogą być wprowadzeni w błąd,
9. Konsumentom należy zapewnić ochronę podczas urlopu,
10. Konsumentom należy zapewnić pomoc w skutecznym rozstrzyganiu sporów transgranicznych.
Ramy prawne ochrony konsumentów w Polsce w szczególności stanowią:
• ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta,
• ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, w szczególności Tytuł XI – Sprzedaż,
• ustawa z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich.
Od strony instytucjonalnej, pozasądowy system ochrony interesów konsumentów (ADR) tworzą:
• niepubliczne podmioty sektorowe utworzone, np. przez przedsiębiorców z danej branży lub organizacje konsumenckie, np.: arbiter bankowy, Federacja Konsumentów, Stowarzyszenie Konsumentów Polskich,
• publiczne podmioty sektorowe, np.: Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej – branża telekomunikacyjna, usługi pocztowe, Rzecznik praw pasażera, działający przy Prezesie Urzędu Transportu Kolejowego – branża transportu kolejowego, Koordynator ds. negocjacji, działający przy Prezesie Urzędu Regulacji Energetyki – branża energetyczna, Rzecznik finansowy i Sąd Polubowny przy Komisji Nadzoru Finansowego – branża finansowa,
• podmiot horyzontalny – Inspekcja Handlowa – sprzedaż towarów i świadczenie usług, branża deweloperska, branża turystyczna i inne branże.
Pracownicy Inspekcji Handlowej w Gdańsku, jako przedstawiciele organu ustawowo chroniącego interesy i prawa konsumentów w ubiegłym roku:
• udzielili 11.817 porad i instruktaży dla konsumentów i przedsiębiorców,
• przeprowadzili 811 postępowań mediacyjnych, a Stały Polubowny Sąd Konsumencki w Gdańsku i jego Ośrodek Zamiejscowy w Słupsku działające przy Wojewódzkim Inspektorze Inspekcji Handlowej w Gdańsku rozpatrzyły 375 wniosków o rozpoznanie sprawy.
W aktualnym stanie prawnym wniosek o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego został zastąpiony wnioskiem o pozasądowe rozwiązanie sporu konsumenckiego w formie mediacji lub koncyliacji. Mediacja to umożliwienie zbliżenia stanowisk stron w celu rozwiązania sporu między konsumentem a przedsiębiorcą, a koncyliacja to przedstawienie przez prowadzącego postępowanie propozycji rozwiązania sporu między konsumentem a przedsiębiorcą.
W ramach obchodów święta konsumentów Pomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Gdańsku objął patronat honorowy nad VIII Edycją wojewódzkiego konkursu wiedzy konsumenckiej „ABC praw konsumenta”, który odbędzie się w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Nr 1 w Gdańsku.
Ponadto pracownicy Inspektoratu będą w dniu 15.03.2017 r. (środa) w godz. 1200 – 1400 udzielać porad i instruktaży konsumenckich na terenie sklepu „Saturn”, znajdującego się w Galerii Bałtyckiej w Gdańsku.
Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Gdańsku, z okazji Światowego Dnia Konsumenta, składa szanownym konsumentom życzenia satysfakcji z wyłącznie udanych zakupów, jak najmniejszej liczby reklamacji, bezpiecznego korzystania z nabytych towarów, rozsądnego i przemyślanego dokonywania zakupów – w ramach promocji, przecen, obniżek cen oraz tylko rzetelnych usługodawców.
Waldemar Kołodziejczyk
p.o. Rzecznika Prasowego Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Gdańsku
ul. Marii Konopnickiej 4
80–240 Gdańsk
tel. (58) 3418783 wew. 33
tel. kom. 502255765
email: po@ihgd.pl
